Pilzno, Muzeum Regionalne w Pilźnie

EKSPONAT MIESIĄCA - HEJ BRACIA SOKOŁY!!

Data wydarzenia: 2019-07-01

Statut Polskiego Towarzystwa Gimnastycznego „SOKÓŁ” w Pilźnie, 1909 r.

Książeczka statutowa  - papier, druk 16 stronicowy, na stronie 3 uzupełniony pismem odręcznym (miejscowość, data, nazwa). Na stronie tytułowej oraz trzeciej owalna pieczęć w kolorze czerwonym „Towarzystwa Gimnastycznego SOKÓŁ w Pilźnie”. Wydrukowano we Lwowie, w Drukarni Związkowej 1909 r.

Dar Rujewita Janusza

MRP/H/24

Pierwsze gniazdo organizacja patriotycznej Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” powstało we Lwowie w 1867 r. Jego powstanie, jak również innych organizacji społecznych stało się możliwe dzięki zaistniałej w latach 60 i 70 XIX w. autonomii społeczno-politycznej w następstwie liberalnych zmian konstytucyjnych oraz prawnych wprowadzonych na terenie monarchii cesarza Franciszka Józefa. Od samego początku istnienia „Sokół” stawiał przed sobą dwa podstawowe cele traktowane równorzędnie – promowanie kultury i sprawności fizycznej oraz budowanie świadomości narodowej. Sokolstwo polskie za swoje zawołanie czy też hasło przyjęło sentencję starożytnego rzymskiego poety Juwenalisa „mens sana in corpore Sano” co oznacza „w zdrowym ciele, zdrowy duch”.

Od 1884 r. organizacja „Sokoła” prężnie rozwijała się na terenie całej Galicji, a także zaborze pruskim. 1 września 1894 r. z inicjatywy Tytusa Buynowskiego, Władysława Szczurkiewicza, Władysława Mydlarskiego, Józefa Wojtanwskiego oraz Mieczysława Milerowicza w Pilźnie został założony oddział Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół”. Pierwszy zarząd ukonstytuował się w składzie: Tytus Buynowski – prezes, dr Federkiewicz – zastępca, członkami zarządu zostali: W. Mydlarski, L. Ostrowski, M. Misiewicz, L. Jacobi oraz W. Szczurkiewicz. Już dwa lata później Towarzystwo Sokolan nabyło od miasta grunt przy obecnej ulicy Legionów, na którym urządziło boisko do ćwiczeń, park, kręgielnię oraz korty tenisowe. W 1907 r. zarząd podjął uchwałę o budowie siedziby Towarzystwa. Przy dużym nakładzie finansowym mieszkańców Pilzna przy ul. Legionów wybudowano jeden z najokazalszych budynków pilźnieńskich projektu wybitnego architekta krakowskiego – Teodora Talowskiego. Rok później Towarzystwo Gimnastyczne „Sokół” poświęciło sztandar, również ufundowany ze składek mieszkańców. Zaginął on w czasie okupacji niemieckiej miasta, w okresie II wojny św.

Zarząd Towarzystwa Gimnastycznego "Sokół" w Pilźnie, 1912 r./Zbiory Muzeum Regionalnego w Pilźnie

 

W związku z rozpoczęciem z dniem 25 maja 2018 r. stosowania Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych, prosimy o zapoznanie się z Klauzulą informacyjną. Zamknij