EKSPONAT MIESIĄCA - MĘSTWO I STROJNOŚĆ

Zbroja Husarska (kopia z oryginału ok. 1630 r.)

MRP - POM/261

Kopia zbroi husarskiej, wykonana według oryginału z ok. 1630 r.

Szyszak – dzwon stalowy gładki, liściasty nosal z ozdobną rozetą i śrubową regulacją wysokości, z tyłu pięciofolgowy karczek. Całość zdobiona mosiężnym ornamentem z tłoczonych perełek.

Napierśnik – pięciofolgowy, stalowy. Folgi na górnych brzegach wycinane w symetryczne, zębate wcięcia, połączone dwoma rzędami ruchomych nitów oraz rzemiennych pasem. Na napierśniku krzyż kawalerski oraz medalion Panny Marii Niepokalanego Poczęcia.

Obojczyk – dwuczęściowy, stalowy, odchylany zawiasowo, zapinany na kształtowy czop. Na przedniej części krzyż kawalerski, na obrzeżach zdobiony listwami mosiężnymi tłoczonymi w perełki.

Naramienniki – ośmiofolgowe, stalowe, ze skrzydłami ruchomymi, całość zdobiona listwami mosiężnymi z tłoczonych perełek.

Karwasze – stalowe ze skórzanymi zapięciami i ozdobami zgodnymi z pozostałymi częściami zbroi.

Skrzydła – żebra, pióra orle.

Dar pułkownika Mariana Modelskiego, Wrocław. 

Husaria – polska formacja kawalerii konnej, znana z wielu zwycięskich bitew, obecna na polach bitewnych od pocz. XVI do połowy XVIII w. Ze względu na nietypowe uzbrojenie i taktykę husaria jest zaliczana do najskuteczniejszych formacji wojskowych w dziejach kawalerii. Zdobyła przydomek „najgroźniejszej jazdy świata”. W jej szeregach służyli synowie pierwszych rodów Rzeczypospolitej, wyróżniała się bogactwem stroju i uzbrojenia. Podstawową jednostką organizacyjną była chorągiew, zwane także rotą, czasami kompanią. Liczyła ona od 100 do 180 jeźdźców. Chorągwią dowodził rotmistrz, zastępcą rotmistrza był porucznik, z czasem pojawił się także namiestnik, zastępujący porucznika. Husarze wybierali spośród siebie chorążego – najlepszego żołnierza, który trzymał sztandar chorągwi. Sukcesy husarii były efektem taktyki wypracowanej i przyjętej dla tej formacji, a stosowanej tylko w Polsce (chociaż husaria była znana w Siedmiogrodzie i w Rosji). Jej siłę stanowiły elementy walki, naturalne dla jazdy wschodniej (impet i ruchliwość), połączone z elementami właściwymi jeździe zachodniej (zwartość formacji), a także pewne elementy przynależne tylko tej formacji (najdłuższe kopie, umiejętność rozluźniania i zacieśniania szyków w trakcie szarży). Dzięki impetowi husaria mogła rozbijać formacje zachodniej piechoty i jazdy, które nastawione na walkę na broń palną (jeszcze niedoskonałych rusznic i arkebuzów) nie mogły powstrzymać jej szarż. Dzięki swej ruchliwości i koniom (husaria była bardzo szybka) mogła więc śmiało walczyć i zwyciężać zarówno z ciężką jazdą i piechotą Zachodu, jak i z?lekką jazdą wschodnią – turecką, a nawet z Tatarami.